4. مسائل متفرّقه

مسأله 47. پوشش و لباس انسان ارائه دهندۀ شخصیّت وی و نشانۀ عقل، فرهنگ، نوع تفکّر فرد و جایگاه او نزد عقلا می‌باشد و شایسته است جوان مؤمن پیرو اهل بیت‰ از پوشیدن لباسی که به جهت ضیق و تنگ بودن یا تصاویر و نوشته‌های موجود در آن یا سایر خصوصیّات، نامناسب است ‌خودداری نماید؛ بلکه اگر چنین لباسی موجب تحریک شهوت و لذّت جنسی یا ترویج فساد یا فرقه­های باطل گردد، پوشیدن آن‌جایز نیست.

مسأله 48. پوشیدن لباسی که پارچه یا رنگ یا دوخت یا سایر خصوصیّات آن برای کسی که می‌خواهد آن را بپوشد معمول نیست، ‌در صورتی که موجب هتک حیثیّت و خواری او باشد، حرام است.

مسأله 49. مرد بنابر احتیاط واجب جایز نیست خود را به هیأت، زیّ و شمائل زن در آورد، همین طور زن بنابراحتیاط واجب جایز نیست خود را به هیأت، زیّ و شمائل مرد در آورد، هرچند این کار به‌طور موقّت و برای اجرای نمایش و مانند آن باشد؛

در غیر این صورت، استفاده از لباس و پوشش مردان برای زن و استفاده از لباس و پوشش زنان برای مرد حرام نیست.

مسأله 50. بر بانوان لازم است علاوه بر رعایت وظیفۀ حجاب ^[42] در مقابل نامحرم از انجام حرکات و رفتارهایی که موجب جلب توجّه نامحرم و مفاسد اجتماعی می‌شود و خلاف عفاف، حیا، متانت و شأن زن مسلمان محسوب می­شود، مانند دوچرخه یا موتور سواری، هنر پیشگی در بعضی از فیلم­ها و سریال­ها پرهیز نمایند؛

به همین جهت، برخی از ورزش‌ها توسط بانوان هرچند در آنها شرایط حجاب رعایت شود، نباید در حضور نامحرم انجام گیرد.

مسأله 51. زنی كه از منزل خارج شده، در حالی که عطر زده و بوی آن به مشام نامحرم می‌رسد، در صورتی‌كه اين عمل نوعاً و به‌طور معمول موجب تحريک شهوت و به گناه افتادن مردان می­گردد يا زن به همین قصد خود را معطّر کرده، جايز نيست.

مسأله 52. پوشیدن کفشی که نوعی زینت برای زن محسوب می­شود، برای بانوان در مقابل نامحرم جایز نیست.

همچنین، پوشیدن کفشی كه به هنگام راه رفتن صدا ایجاد مى‌كند و موجب توجّه دیگران می‌گردد، اگر به انگيزه جلب نظر نامحرمان باشد يا نوعاً سبب بروز فتنه و فساد گردد جايز نيست‌ و در غیر موارد مذکور اشکال ندارد.

مسأله 53. اختلاط بین مردان و زنان به گونه‌ای که در کشورهای غیر اسلامی متعارف است و همین طور در بعضی از کشورهای اسلامی که احکام الهی مربوط به پوشش، حجاب، نگاه، تماس بدنی، کیفیّت صحبت زن با مرد نامحرم و... نادیده گرفته می‌شود، رواج دارد و جامعه را در معرض فساد و انحطاط اخلاقی و شیوع بی‌عفّتی قرار می­دهد، جایز نیست.

مسأله 54. تحصيل در رشته‌های حلال اشكال ندارد؛ ولی خودداری از اختلاط حرام بین زن و مرد و نیز رعايت حجاب اسلامی توسط بانوان در برابر نامحرم لازم است و اگر ادامۀ تحصيل همراه با اختلاط حرام بین زن و مرد بوده یا مفاسد دينی و اخلاقی در بر داشته باشد، بايد ترک شود.

مسأله 55. ماندن مرد و زن نامحرم در مکان خلوتی كه كسی در آنجا نيست چنانچه احتمال مبتلا شدن به گناه وجود داشته باشد، حرام است، هرچند شخص ديگری نیز بتواند وارد شود؛ در غیر این صورت، اشکال ندارد.