مركز ارتباط حضرت آیت الله العظمی سید علی حسينى سیستانی (مد ظله) در لندن، اروپا، شمال و جنوب امریکا است.

توضیح‌ المسائل جامع

کیفیّت انجام تیمّم بدل از وضو یا غسل

مسأله 914. در تیمّم بدل از وضو یا غسل، واجب است کارهای ذیل انجام شود:

1. فرد باید کف دو دست خود را بر زمین یا چیزی كه تیمّم بر آن صحیح است، بزند یا بگذارد و بنابر احتیاط لازم، این كار در دو كف باید با هم انجام گیرد.

شایان ذکر است، کف دست شامل انگشتان نیز می‌شود.

2. كف هر دو دست خویش را باید به تمام پیشانی و همچنین بنابر احتیاط واجب دو طرف پیشانی، از جایی كه موی سر می‌روید تا ابروها و قسمت بالای بینی بکشد و احتیاط مستحب آن است كه دست‌‌ها روی ابروها هم كشیده شود.

3. با كف دست چپ خود، تمام پشت دست راست را از مچ دست تا سر انگشتان مسح نماید.

4. با كف دست راست خود، تمام پشت دست چپ را از مچ دست تا سر انگشتان مسح نماید.

احتیاط مستحب آن است که فرد یک بار دیگر دست‌های خویش را بر زمین یا چیزی كه تیمّم بر آن صحیح است، بزند یا بگذارد و پشت دست‌های خویش را به ترتیبی که در بند‌ (3 و 4) گذشت مسح نماید و در این مورد، فرق ندارد تیمّم بدل از وضو یا بدل از غسل باشد. [262]

مسأله 915. مسح مقداری از نوک انگشت كه نزدیک ناخن است و عرفاً جزء پشت دست محسوب می‌‌شود، واجب است و مسح مقداری از آن كه عرفاً جزء پشت دست شمرده نمی‌شود، لازم نیست [263] و در صورت شک، بنابر احتیاط واجب، فرد باید مقدار مشكوک را مسح نماید. [264] همچنین برای اینكه یقین كند مقدار واجب در تیمّم (پشت دست) را مسح نموده است، باید مقداری از مچ دست را هم مسح نماید.


[262]. شایان ذکر است اگر فرد در تیمّم، پس از زدن دست‌ها به خاک و مسح پیشانی، مجدّداً دست‌ها را به خاک بزند، سپس پشت دست‌ها را به صورتی که در بند (3 و 4) ذکر شد، مسح نماید نیز کافی است؛ ولی احتیاط مستحب است که تیمّم مطابق با آنچه در متن آمده، انجام شود.
[263]. بنابراین، مسح قسمتی از دست که در لغت عربی «باطن» آن شمرده می‌شود، ‌لازم نیست.
[264]. البتّه کسی که ناخن بلند دارد، لازم نیست سر انگشتان دست که زیر ناخن واقع شده را مسح نماید یا جهت مسح قسمت زیر ناخن، آن را کوتاه نماید.