معاملۀ اشیائی که ارزش مالی ندارند

مسأله 19. خرید و فروش شیئی که در نزد عقلا، ارزش مالی قابل توجّهی ندارد و آنان معمولاً برای به دست آوردنش مالی نمی‌پردازند، بنابر احتیاط واجب باطل است، مانند خرید و فروش حشرات معمولی که استفادۀ حلال قابل توجّهی ندارند.

مسأله 20. خرید و فروش حشراتی که خوردن آنها حرام است و نیز حیوانات حرام گوشت زنده (غیر سگ و خوک)، ^[58] چنانچه دارای استفادۀ حلال قابل توجّه در نزد عرف باشند، صحیح و جایز است.

بنابراین، خرید و فروش زالو که برای مکیدن خون انسان در حجامت و درمان بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد، یا کرم ابریشم و زنبور عسل و نیز حیواناتی که در باغ وحش از آنها نگهداری می‌شود، اشکال ندارد.

مسأله 21. منظور از استفادۀ حلال قابل توجّه، کاربری و فایده‌ای است که شیء به سبب آن، قیمت بازاری پیدا می‌کند، هرچند افراد به خصوصی از آن کاربری اطلاع داشته باشند و فرقی ندارد که شیء مذکور به علّت آن فایده و کاربری، برای همۀ مردم اهمیّت داشته باشد یا تنها مورد نظر گروهی از مردم باشد.