مبطل دوّم: باطل شدن وضو یا غسل

مسأله 1488. اگر در بین نماز عمداً یا سهواً، یا از روی ناچاری، عملی كه وضو یا غسل را باطل می‌كند پیش آید، مثلاً ادرار از او بیرون آید یا باد از او خارج شود یا بخوابد، نمازش باطل می‌شود، هرچند بتواند در بین نماز بدون از بین رفتن موالات یا به هم خوردن صورت نماز، مثلاً وضو بگیرد و همۀ واجبات نماز را با طهارت به‌جا آورد.

البتّه، این حکم در یک صورت بنابر احتیاط واجب است و آن صورتی است که باطل شدن وضو یا غسل، پس از تمام شدن سجدۀ آخر نماز از روی سهو یا ناچاری باشد.

شایان ذکر است، كسی كه نمی‌‌تواند از بیرون آمدن ادرار و مدفوع خودداری كند، اگر در بین نماز ادرار یا مدفوع از او خارج شود، چنانچه به کیفیّتی كه در احكام وضو ذکر شد رفتار نماید، نمازش باطل نمی‌شود و نیز اگر در بین نماز از زن مستحاضه خون خارج شود، در صورتی كه به دستور استحاضه رفتار كرده باشد، نمازش صحیح است.

مسأله 1489. كسی كه بی‌‌اختیار خوابش برده، اگر نداند كه در بین نماز خوابش برده یا بعد از آن، لازم نیست نمازش را دوباره بخواند، به شرط آنكه بداند آنچه از نماز به‌جا آورده به اندازه‏ای كه عرفاً آن را نماز بگویند بوده است؛ مثل اینكه شخص به یاد می‌آورد كه نیت، تكبیرة الاحرام، قیام، ركوع و یک سجده را در نماز در حال بیداری انجام داده است.

مسأله 1490. اگر انسان بداند به اختیار خودش خوابیده و شک كند كه بعد از نماز بوده یا در بین نماز یادش رفته كه مشغول نماز است و خوابیده، نمازش با شرطی كه در مسألۀ پیش ذکر شد، صحیح است.

مسأله 1491. اگر فرد در حال سجده از خواب بیدار شود و شک كند كه در سجدۀ آخر نماز است یا در سجدۀ شكر، چه بداند با اختیار خوابیده یا بی­اختیار خوابش برده است، نمازش صحیح به حساب می‌آید و لازم نیست آن را دوباره بخواند.