صلوات بر پیامبر و آل پیامبرˆ

· فضیلت صلوات

خدواند متعال در قرآن کریم می­فرماید: «إِنَّ اللَّهَ وَمَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبيِّ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْليماً». ^[410]

«خداوند و فرشتگان او بر پیامبر صلوات و درود می­فرستند، ای کسانی که ایمان آوردید بر او صلوات و درود فرستید و تسلیم کامل فرمان او باشید». ^[411]

از امام صادق روایت شده که رسول خدا فرمودند: «با صدای بلند بر من صلوات بفرستید که آن نفاق را از بین می­برد». ^[412]

در حدیث است که امام صادق فرمودند: «دعا پیوسته در حجاب است (مورد قبول واقع نمیشود) تا آن گاه که بر محمّد و آل محمّد صلوات فرستاده شود». ^[413]

از امام صادق روایت شده که فرمودند: «هر کس می­خواهد از خداوند متعال حاجتی طلب کند، با صلوات فرستادن بر محمّد و آل محمّد آغاز نماید، سپس حاجتش را بخواهد و در پایان نیز بر محمّد و آل محمّد صلوات بفرستد؛ زیرا خداوند متعال کریم‌تر از آن است که آغاز و پایان دعا را بپذیرد و وسط آن را واگذارد؛ همانا صلوات بر محمّد و آل محمّد از خداوند محجوب نمی­ماند». ^[414]

در حدیث از امام باقر یا امام صادق‡ نقل شده است: «سنگین‌ترین عملی که روز قیامت در ترازوی سنجش اعمال گذاشته می‌شود، صلوات بر پیامبر و آل پیامبرˆ است». ^[415]

از امام رضا روایت شده که فرمودند: «هر کس نمی­تواند کفّارۀ گناهانش را بپردازد، بسیار بر محمّد و آل محمّد صلوات بفرستد؛ زیرا صلوات گناهان را کاملاً از بین می­برد». ^[416]

روایت شده که امام صادق فرمودند: هر کس می­خواهد محمّد و آل محمّد را مسرور و شادمان نماید، در صلوات بر آنان چنین بگوید:

«اللَّهُمَّ يَا أَجْوَدَ مَنْ‏ أَعْطىٰ‏ وَيَا خَيْرَ مَنْ سُئِلَ وَيَا أَرْحَمَ مَنِ اسْتُرْحِمَ، اللَّهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِي الْأَوَّليٖنَ وَصَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِي الْآخِریٖنَ وَصَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِي الْمَلَإِ الْأَعْلىٰ وَصَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فِي الْمُرْسَليٖنَ، اللَّهُمَّ أَعْطِ مُحَمَّداً وَآلَهُ الْوَسيٖلَةَ وَالْفَضيٖلَةَ وَالشَّرَفَ وَالرِّفْعَةَ وَالدَّرَجَةَ الْكَبيٖرَةَ، اللَّهُمَّ إِنّي آمَنْتُ بِمُحَمَّدٍ وَلَمْأَرَهُ فَلَا تَحْرِمْني يَوْمَ الْقيَامَةِ رُؤْيَتَهُ وَارْزُقْني صُحْبَتَهُ وَتَوَفَّني عَلىٰ مِلَّتِهِ وَاسْقِني مِنْ حَوْضِهِ مَشْرَباً رَويّاً سَائِغاً هَنيٖئاً لَا أَظْمَأُ بَعْدَهُ أَبَداً إِنَّكَ عَلىٰ‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَديرٌ، اللَّهُمَّ إِنّي آمَنْتُ بِمُحَمَّدٍ وَلَمْ أَرَهُ فَعَرِّفْني فِي الْجِنَانِ وَجْهَهُ، اللَّهُمَّ بَلِّغْ مُحَمَّداًˆ مِنّي تَحيَّةً كَثيٖرَةً وَسَلَاماً». ^[417]

· احکام صلوات

مسأله 1477. هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول اکرم مانند محمّد و احمد یا لقب و كنیۀ آن جناب، مثل مصطفیٰ و ابو القاسم را بگوید یا بشنود، هرچند در نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.

این حکم در وقتی که فرد کلماتی مانند رسول اللّه، پیامبر اکرم، پیغمبر خدا و مانند آن، که مراد از آن، حضرتشˆ باشد یا ضمیری که به حضرتش برگشت می‌کند، را بگوید یا بشنود نیز جاری است.

مسأله 1478. مستحب است فرد هنگام نوشتن اسم یا لقب یا کنیۀ مبارک حضرت رسول، صلوات را هم به‌طور كامل بنویسد و نیز بهتر است هر وقت آن حضرتˆ را یاد می‌كند، صلوات بفرستد.

مسأله 1479. هر گاه اسم مبارک حضرت رسول مكرّر ذكر شود، مستحب است صلوات را مكرّر كند و بلند کردن صدا به صلوات بر حضرتش مستحب است و روایت شده که نفاق را از بین می­برد.

مسأله 1480. هر گاه انسان در بین تشهّد اسم مبارک حضرتش را بشنود، می‌تواند به صلواتی كه در تشهّد واجب است، اكتفا كند.

مسأله 1481. احتیاط آن است است كه فرد برای درک فضيلت صلوات و به‌جا آوردن امر مستحبی در این مورد، بين ذكر اسم مبارک حضرت رسول و صلوات، فاصله زیاد نيندازد، پس اگر در اثنای قرائت نماز اسم مبارک حضرت رسولˆ را بگويد يا بشنود، صلوات را تا آخر سوره تأخير نيندازد، مگر آن كه در اواخر آن باشد و فاصله زیاد محسوب نگردد.

مسأله 1482. در هنگام گفتن یا نوشتن صلوات بر پیامبر ، سزاوار نیست صلوات بر آل آن حضرت ترک شود؛

بنابراین، بهتر است به جای گفتن یا نوشتن «صَلَّی اللّهُ عَلَيْهِ» یا «صَلَوَاتُ اللّهِ عَلَيْهِ» یا «اللّهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمَّد» گفته شود یا نوشته شود: «صَلَّی اللّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ» یا «صَلَوَاتُ اللّهِ عَلَيْهِ وَآلِهِ» یا «اللّهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ».

مسأله 1483. هر گاه نام ساير انبيا يا ائمّه صَلَوَاتُ اللّهِ عَلَيْهِم ذكر شود، صلوات بر آنان نیز مستحب است.