شرایط صحیح بودن نماز جمعه

برای آنکه نماز جمعه صحیح انجام شود، لازم است علاوه بر سه شرط قبل (شرایط واجب شدن نماز جمعه)، شرایط دیگری نیز رعایت شود که در مسائل بعد ذکر می‌شود.

· شرط اوّل: نماز، به جماعت برگزار شود

مسأله 2007. نماز جمعه به صورت فرادیٰ صحیح نیست و بايد به جماعت برگزار شود، ولی هر گاه مأموم قبل از ركوع ركعت دوّم نماز جمعه به امام برسد، می‌‌تواند اقتدا ‏كند و یک ركعت دیگر را فرادیٰ بخواند و در این حال، نماز جمعه‏اش صحیح است؛

امّا اگر در ركوع ركعت دوّم به امام برسد، بنابر احتیاط واجب، نمی‌تواند به این نماز جمعه اكتفا كند و احتیاط واجب آن است که نماز ظهر را به‌جا آورد.

· شرط دوّم: امام جمعه دو خطبه قبل از نماز بخواند

مسأله 2008. امام جمعه باید دو خطبه قبل از نماز بخواند و واجب است در خطبۀ اوّل حمد و ثنای الهی را گفته و توصیه به تقویٰ و پرهیزكاری نماید و یک سورۀ كوتاه از قرآن بخواند و در خطبۀ دوّم هم واجب است حمد و ثنای الهی را به‌جا آورده و بر پیغمبر اكرم و ائمّۀ معصومین صلوات فرستاده و احتیاط مستحب آن است كه برای مؤمنین و مؤمنات استغفار (طلب آمرزش) كند.

مسأله 2009. حمد الهی و صلوات بر پیغمبر اكرم و ائمّۀ معصومین، بنابر احتیاط واجب، باید به عربی باشد و امّا در سایر موارد، مثل ثناء الهی و توصیه به تقویٰ، عربی خواندن لازم نیست؛ ولی اگر بیشتر حاضرین زبان عربی را ندانند، احتیاط لازم آن است كه توصیه به تقویٰ به زبان حاضرین باشد.

مسأله 2010. واجب است امام جمعه هنگام خطبه، ایستاده باشد، پس هر گاه خطبه را نشسته بخواند صحیح نخواهد بود و نیز واجب است بین دو خطبه قدری بنشیند و این نشستن مختصر و خفیف باشد و لازم است امام جمعه خودش خطبه را بخواند.

· شرط سوّم: مسافت بین دو نماز جمعه کمتر از یک فرسخ نباشد

مسأله 2011. مسافت بين دو نماز جمعه نبايد كمتر از يک فرسخ باشد ^[503] و اگر نماز جمعۀ دیگری در مسافت كمتر از یک فرسخ بر پا شود، چنانچه با هم شروع شوند هر دو باطل می‌شوند و اگر یكی زودتر از دیگری شروع شود - هرچند به تكبیرة الاحرام باشد - اوّلی، صحیح و دوّمی، باطل خواهد بود؛ ولی هر گاه پس از برگزاری نماز جمعه معلوم شود كه نماز جمعۀ دیگری هم‌زمان یا مقدّم بر آن، در مسافت كمتر از یک فرسخ برپا شده بوده، به‌جا آوردن نماز ظهر، واجب نخواهد بود.

شایان ذکر است، بر پا نمودن نماز جمعه، در صورتی مانع از نماز جمعۀ دیگر در مسافت مذکور می‌شود كه خود، صحیح و جامع الشّرایط باشد و در غیر این صورت، مانع نخواهد بود.

· شرط چهارم: نماز جمعه شرایط معتبر در نماز جماعت را دارا باشد

مسأله 2012. شرایطی که در نماز جماعت لازم است مثل نبودن حائل، بالاتر نبودن جای امام از مأموم و بقیّۀ شرایط، در صحیح بودن نماز جمعه نیز شرط می‌باشد.