موارد استثنا پیرامون احکام نگاه و پوشش و لمس

· نگاه و پوشش در مورد زنی که انسان قصد ازدواج با او را دارد

مسأله 39. مردی که تصمیم دارد با زنی ازدواج کند، جایز است با رعایت شرایط ذیل به اعضایی مانند صورت، موها، گردن، ساعد دست و ساق پای زن نگاه کند: ^[36]

الف. با قصد لذّت جنسی نگاه نکند؛ البتّه در خصوص این مورد اگر بداند به‌طور ناخواسته لذّت حاصل می­شود، اشکال ندارد.

ب. ترس و خوف مبتلا شدن به حرام - به سبب این نگاه کردن - نداشته باشد.

ج. در حال حاضر مانعی از ازدواج با وی نباشد، مثلاً زن شوهردار یا در عدّه نباشد یا خواهر وی همسر او نباشد.

د. قبل از نگاه کردن، نسبت به ویژگی­های ظاهری او اطلاع کافی نداشته باشد. بنابراین، اگر - مثلاً - عکس یا فیلم وی را قبلاً دیده و مقصودش از نگاه کردن حاصل شده، حکم مذکور جاری نمی­شود.

ه‍ . احتمال عقلایی بدهد که او را به عنوان همسر انتخاب می­کند.

و. بنابر احتیاط واجب، قصد ازدواج با خصوص وی را داشته باشد؛ نه اینکه به­طور کلّی قصد ازدواج داشته و بخواهد با نگاه کردن، همسر مورد نظر خویش را انتخاب نماید.

ز. بنابر احتیاط واجب، نگاه وی در مورد زنی باشد که بخواهد با وی ازدواج دائم نماید یا اگر قصد ازدواج موقّت دارد، مدّت آن نسبةً ‌طولانی باشد، طوری که به منزلۀ عقد دائم محسوب گردد. ^[37]

مسأله 40. با رعایت شرایط ذکر شده در مسألۀ قبل زن می‌تواند در صورت درخواست طرف مقابل، مواضع مذکور را نپوشاند؛

ولی باید از آرایش و ظاهر نمودن زینتی که پوشش آن از نامحرم واجب است، خودداری نماید.

· نگاه و لمس و پوشش در شرایط ضرورت و اضطراری

مسأله 41. حرام بودن نگاه و لمس، ‌در مورارد اضطراری و ضرورت استثنا می‌شود. بنابراین، اگر فرد ناچار باشد مثلاً‌ برای نجات دادن نامحرم از آتش‌سوزی یا غرق شدن، به بدن یا موی او نگاه کرده یا آن را لمس نماید، چنین نگاه و لمسی حرام نیست؛

البتّه، در نگاه و لمس لازم است فقط به مقدار ضرورت اکتفا شود، پس اگر ممکن است باید برای لمس بدن نامحرم از دستکش و مانند آن استفاده نماید. ^[38]