مركز ارتباط حضرت آیت الله العظمی سید علی حسينى سیستانی (مد ظله) در لندن، اروپا، شمال و جنوب امریکا است.

توضیح‌ المسائل جامع

فضیلت و اهمیّت ازدواج

ازدواج موهبتی الهی است که در قرآن کریم به آن سفارش شده است: «وَأَنْكِحُوا الْأَيامیٰ‏ مِنْكُمْ وَالصَّالِحيٖنَ مِنْ عِبادِكُمْ وَإِمائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ واسِعٌ عَليم»‏. [43]

مردان و زنان بی­همسر را، همسر دهید و همچنین به غلامان و کنیزان صالح و شایستۀ خویش همسر دهید، اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند آنان را از فضل خود بی­نیاز می‌سازد، خداوند وسعت دهنده و آگاه است.

«وَمِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْها وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ في‏ ذٰلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ». [44]

و از جمله آيات الهی اين است كه براى شما از جنس خودتان، همسرانى آفريد كه با آنان آرام گيريد، و در ميان شما محبّت و مهربانى افكند، در اين نعمت نشانه‏هايى است براى مردمی كه تفكّر مى‏كنند.

ازدواج، نخستین سنگ بنای تشکیل خانواده و اجتماع است که در روایات، به عنوان محبوترین بناء توصیف شده است.

از امام باقر† روایت شده که رسول اکرم ˆ فرمودند: «هيچ خانه و بنايی در نزد خداوند، محبوب­ تر از خانه و بنايی که به وسيلۀ ازدواج برپا می­شود نيست». [45]

در حديث است که امام صادق† فرمودند: «دو رکعت نماز يک انسان متأهّل، از هفتاد رکعت نمازی که شخص عَزَب به جا می­آورد، با فضيلت‌تر است». [46]

· نکوهش ترک ازدواج به خاطر ترس از فقر

ترک ازدواج به خاطر ترس از فقر و عدم امکانات اقتصادی، در روایات مورد مذمّت و نکوهش قرار گرفته است.

از امام صادق† روایت شده که فرمودند: «کسی که به واسطۀ ترس از فقر ازدواج را ترک می­کند، نسبت به خداوند سوءظنّ (گمان بد) برده است، خداوند متعال می­فرماید: إِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ واسِعٌ عَليم؛ یعنی اگر ازدواج کنندگان در فقر و مضيقه اقتصادی باشند، خداوند آنان را از فضل خود غنیّ و بی نياز خواهد کرد و خداوند گشایش دهندۀ داناست». [47]

درحديث است كه حضرت صادق† از پدر بزرگوارشان از رسول خدا ˆ نقل فرمودند: «افزايش روزی با ازدواج و داشتن اهل و عيال همراه است». [48]

· وساطت در امر ازدواج

وساطت و اقدام و فراهم سازی مقدّمات ازدواج در روایات، مورد توصیه و سفارش واقع شده است.

از امام صادق† روایت شده که فرمودند: «هر کس فرد مجرّدی را همسر دهد، از جمله کسانی خواهد بود که خداوند متعال در روز قیامت به او نظر رحمت می‌کند». [49]

در حدیث است که امیر المؤمنین† فرمودند: «بهترین وساطت و شفاعت آن است که فرد بین دو نفر برای امر ازدواج شفیع و واسطه شود تا خداوند بین آن دو را (با ازدواج) جمع نماید». [50]

نیز از امام کاظم† نقل شده که فرمودند: «سه گروهند که در روز قیامت در سایۀ عرش خدا قرار دارند، در آن روزی که سایه­ای جز سایۀ عرش او نیست: کسی که زمینۀ ازدواج برادر مسلمانش را فراهم سازد؛ کسی که خادمی برای برادر مسلمانش (هنگام نیاز) فراهم نماید؛ کسی که سرّ برادر مسلمانش را پنهان دارد». [51]

· آسان‌گیری در امر ازدواج

از دیدگاه شرع مقدّس، سزاوار است در امر ازدواج سخت‌گيری نشود و ازدواج با هـزينۀ كم انجام گيرد تا از این جهت برای ‌كسانی که قصد ازدواج دارند مانعی وجود نداشته باشد و زمینۀ آلوده شدن فرد و اجتماع به گناه و مفاسد اخلاقی و دینـــی فراهــم نگــردد و سنگيــن كردن بار ازدواج مذمـــوم بوده و عـواقـــب ناگــوار دارد.


[43] نور، آیۀ 32.
[44] روم، آيۀ 21.
[45] وسائل الشیعه، ج20، ابواب مقدّمات النکاح و آدابه، باب1، ص14، ح4 .
[46] همان، باب2، ص18، ح1.
[47] من ‏لايحضره‏ الفقيه، ج3، باب فيمن ترك التزويج مخافة الفقر، ص385، ح4353 .
[48] وسائل الشیعه، ج20، ابواب مقدّمات النکاح و آدابه، باب2، ص19، ح4.
[49] همان، باب12، ص45، ح1 .
[50] همان، ص45، ح2.
[51] همان، ص45، ح3.