آداب عقد ازدواج

مسأله 200. مستحب است در هنگام خواندن صیغۀ عقد ازدواج دائم موارد ذیل رعایت گردد:

1. حضور دو نفر شاهد عادل مرد؛ 2. آشکار نمودن عقد؛ 3. خواندن صیغۀ عقد در شب؛

4. خواندن خطبه قبل از اجرای صیغۀ عقد؛ مناسب است خطبه مشتمل بر حمد خداوند متعال و ذکر شهادتین و صلوات بر محمّد و آل محمّد و وصیّت به تقویٰ و دعا برای زوجین باشد؛ برای نمونه دو خطبه که در کتب روایی و آدابی نقل شده ذکر می‌شود:

الف. «الْحَمْدُ لِلهِ الَّذي حَمِدَ في الْكِتَابِ نَفْسَهُ وَافْتَتَحَ بِالْحَمْدِ كِتَابَهُ وَجَعَلَهُ أَوَّلَ مَحَلِّ نِعْمَتِهِ وَآخِرَ جَزَاءِ أَهْلِ طَاعَتِهِ وَصَلَّى اللَّهُ عَلىٰ مُحَمَّدٍ خَيْرِ بَريَّتِهِ وَعَلىٰ آلِهِ أَئِمَّةِ الرَّحْمَةِ وَمَعَادِنِ الحِكْمَةِ وَالْحَمْدُ لِلهِ الَّذي كَانَ في نَبَئِهِ الصَّادِقِ وَكِتَابِهِ النَّاطِقِ أَنَّ مِنْ أَحَقِّ الْأَسْبَابِ بِالصِّلَةِ وَأَوْلَى الْأُمُورِ بِالتَّقْدِمَةِ سَبَباً أَوْجَبَ نَسَباً وَأَمْراً أَعْقَبَ حَسَباً فَقَالَ جَلَّ ثَنَاؤُهُ: ‏ وَهُوَ الَّذي خَلَقَ مِنَ الْماءِ بَشَراً فَجَعَلَهُ نَسَباً وَصِهْراً وَكانَ رَبُّكَ قَديراً وَقَالَ: ‏ وَأَنْكِحُوا الْأَيامىٰ‏ مِنْكُمْ وَالصَّالِحينَ مِنْ عِبادِكُمْ وَإِمائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ واسِعٌ عَليمٌ.

‏ وَلَوْ لَمْ ­يَكُنْ في الْمُنَاكَحَةِ وَالْمُصَاهَرَةِ آيَةٌ مُحْكَمَةٌ مُنْزَلَةٌ وَلَا سُنَّةٌ مُتَّبَعَةٌ لَكَانَ فيمَا جَعَلَ اللَّهُ فيهَا مِنْ بِرِّ الْقَريبِ وَتَأَلُّفِ الْبَعيدِ مَا رَغِبَ فيهِ الْعَاقِلُ اللَّبيبُ وَسَارَعَ إِلَيْهِ الْمُوَفَّقُ الْمُصيبُ فَأَوْلَى النَّاسِ بِاللَّهِ مَنِ اتَّبَعَ أَمْرَهُ وَأَنْفَذَ حُكْمَهُ وَأَمْضىٰ قَضَاءَهُ وَرَضيَ جَزَاءَهُ، وَنَحْنُ نَسْأَلُ اللَّهَ تَعَالىٰ أَنْ يُنْجِزَ لَنَا وَلَكُمْ عَلَى أَوْفَقِ الْأُمُور». ^[155]

ب. «الْحَمْدُ لِلهِ إِقْرَاراً بِنِعْمَتِهِ‏ وَلَا إِلٰهَ إِلَّا اللَّهُ إِخْلَاصاً بِوَحْدَانيَّتِهِ وَصَلَّى اللَّهُ عَلىٰ مُحَمَّدٍ سَيِّدِ بَريَّتِهِ وَعَلَى الْأَصْفيَاءِ مِنْ عِتْرَتِهِ؛ أَمَّا بَعْدُ فَقَدْ كَانَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ عَلَى الْأَنَامِ أَنْ أَغْنَاهُمْ بِالْحَلَالِ عَنِ الْحَرَامِ فَقَالَ سُبْحَانَهُ: وَأَنْكِحُوا الْأَيامى‏ مِنْكُمْ وَالصَّالِحيٖنَ مِنْ عِبادِكُمْ وَإِمائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ واسِعٌ عَليم».‏ ^[156]

مسأله 201. خواندن صیغۀ عقد ازدواج در اوقات «قمر در عقرب» یا زمانی که «ماه در مُحاق­» ^[157] است و نیز زمان گرمی هوا، مکروه شمرده شده است.

مسأله 202. حضور دو مرد عادل به عنوان شاهد و همچنين پاک بودن زن از خون حيض و نفاس (که برای صحّت طلاق شرط است)، در مورد ازدواج و خواندن عقد - چه دائم و چه موقّت - لازم نیست.

مسأله 203. گرفتن اجرت برای خواندن عقد ازدواج یا صیغۀ طلاق جایز است، ولی در مورد یاد دادن صیغۀ ازدواج یا طلاق حکمی که در مسألۀ «552» ذکر شده، جاری می­شود.